Binance Hakkındaki Soruşturma Rekor Ceza ile Sonuçlandı

Sanal para ticaretinin yüzde 60’ından fazlasını elinde tutan Sanal Döviz Borsası Binance, kendisine yöneltilen bir dizi suçlamayı kabul ederek, uygulanacak yaptırımlar konusunda ABD Hazine Bakanlığı ile anlaşmaya vardı. ABD Hazine Bakanlığı tarafından Mali Suçları Engelleme Ağı (“FinCEN”), Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi (“OFAC”) ve ABD Gelir İdaresi Cezai Soruşturma Birimi (“IRS-CI”) aracılığıyla yürütülen soruşturma, Banka Gizlilik Yasası’nın (“BSA”), kara para aklamayı önlemeye (“AML”) yönelik düzenlemelerin ve Amerikan ulusal güvenliğini ve uluslararası finansal sistemin bütünlüğünü koruyan yaptırım yasalarının ihlallerini içeriyor.[1] Binance’e yönelik bu kararın bir diğer yönü, ABD Hazine Bakanlığı’nın ilk kez Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (“CFTC”) ile iş birliği yapmış olmasıdır.

İhlaller bir kripto varlık hizmet sağlayıcısı için hayati öneme sahip konularda yapılan hatalardan kaynaklanıyor. Binance’ın kasıtlı olarak gerçekleştirdiği düşünülen bu hataların başında, AML kurallarına ve düzenlemelerine uygun bir müşteri tanıma programına sahip olmaması geliyor. Bu durum, kimliği belirlenemeyen yasadışı aktörlerin platformda serbestçe işlem yapmasına imkan tanıyor. Ayrıca kara para aklama ve fidye yazılım saldırıları gibi zararlı faaliyetlere karışan kişilerin şüpheli işlemlerini tespit etmek ve engellemek için gereken önleme ve bildirme programlarının eksikliği de suçlamalar arasında bulunuyor. Uygulamaya konulmayan söz konusu programların, Hamas'ın El Kassam Tugayları, Filistin İslami Cihadı, El Kaide ve Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) gibi terör örgütleri ve siber suçlular tarafından gerçekleştirilebilecek şüpheli işlemleri önleme ve bildirme amacını taşıdığı ifade ediliyor.[2]

Yine ABD’deki kullanıcılar ile İran’da, Kuzey Kore’de, Suriye’de ve Kırım’da bulunan kullanıcılar arasında gerçekleştirilen şüpheli işlemlerin tespit edildiği yönünde suçlamalar da bulunuyor. [3]

Rekor Cezaya Hükmedildi

İhlallerin ardından FinCEN, OFAC ve IRS-CI tarafından yönlendirilen suçlamaların tümünü kabul eden Binance, kurumların her biri ile farklı ceza tutarlarını içeren birbirinden bağımsız uzlaşma anlaşmaları imzaladı.

Bu kurumlardan FinCEN ile yapılan anlaşmada 3.4 milyar dolar tutarında ceza ödenmesi kararlaştırıldı. Böylelikle, kurum ve ABD Hazine Bakanlığı tarihinde benzerine rastlanmayan bir ceza miktarı belirlenmiş oldu. Bu kararın temel gerekçelerinin, Binance’in, hizmet verdiği bazı şüpheli kullanıcıların kimliklerini gizli tutması ve işlemlerin çıkış ve varış noktalarına dair bilgileri saklaması olduğu ifade ediliyor. Ayrıca yasal yükümlülüklerini ihlal ederek, müşteri tanıma programını kasıtlı olarak uygulamaması ve bildirmesi gereken şüpheli faaliyet raporlarını (“SAR”) iletmemesi de suçlamalar arasında yer alıyor. ABD Hazine Bakanlığı’nın konu hakkındaki basın açıklamasında, Binance’in bu davranışları dolayısıyla terör örgütlerinin, fidye yazılımlarının, çocukların cinsel istismarıyla ilişkili materyallerin de dahil olduğu işlemlerle dolandırıcılık ve sahtekarlık işlemlerini içeren 100.000’den fazla şüpheli işlem bildirimini yerine getirmediği ifade ediliyor. Ayrıca açıklamada Binance Uyum Direktörü’nün, CEO'nun politikasının bu tür faaliyetleri bildirmemek olduğu yönünde bir ifade kullandığı da belirtiliyor.[4]

OFAC ile yapılan anlaşmada ise, 968 milyon dolarlık bir ceza öngörülüyor. Binance’in, ABD'li kullanıcı tabanının sağladığı büyük hacimli alım satım likiditesini korumak amacıyla, ihlal niteliğinde olduğunun bilincinde olmasına rağmen, uyumlu bir tavır sergileme görüntüsü altında, ihlal oluşturan faaliyetlere göz yummayı sürdürmesi bu cezanın temel gerekçesi olarak gösteriliyor[5].

ABD’den Tamamen Çekilecek

FinCEN ile yapılan uzlaşma anlaşması çerçevesinde alınan kararlardan, Binance’in bundan sonra ABD pazarında faaliyet gösteremeyeceği sonucu çıkmaktadır. Anlaşma uyarınca Binance, ABD vatandaşlarına hizmet sunamayacak ve ABD pazarından tamamen çekilecektir.

Beş Yıl Süreyle İzlemeye Tabi Tutulacak

Yapılan anlaşmaya göre, Binance’in anlaşma şartlarını yerine getirip getirmediğinin denetlenmesi ve başka hukuka aykırı uygulamaların mevcut olup olmadığının gözlemlenebilmesi için ABD Hazine Bakanlığı tarafından bir gözlemci atanarak, 5 yıl boyunca izlemeye tabi tutulmasına karar verilmiştir. Gözlemci bu süreçte Binance’in ticari defterlerine, kayıtlarına ve ilgili sistemlerine erişim yetkisine sahip olacaktır. Binance’in uyum yükümlülükleri bu izleme süreci boyunca sürekli olarak denetlenerek FinCEN, OFAC ve CFTC’ye düzenli olarak raporlanacaktır.

Ayrıca, belirlenen uyum ve gözetim yükümlülüklerine aykırılık halinde, FinCEN tarafından tahsil edilecek olan 150 milyon dolar tutarındaki askıya alınmış ceza da dahil olmak üzere, Binance çeşitli ek cezalara da maruz kalabilecektir.

Sektöre Etkisi

Sanal ve kripto para piyasasının hızla büyüdüğü ve beklentilerin bu yönde olduğu günümüzde, piyasa manipülasyonları en büyük sorunlardan birini oluşturmaktadır. Sağlıklı bir sektör gelişimi ve organik büyüme için piyasanın şeffaf ve adil olması kritiktir. İlgili pazarın büyüklüğü göz önüne alındığında, devlet denetimlerine ve uzman kurum ve kuruluşların oluşturulması gibi kontrol önlemlerine ihtiyaç doğmaktadır.

Binance hakkında yürütülen soruşturmalar ve hükmedilen cezalar sanal para sektörüne duyulan şüpheyi pekiştirmektedir. Bu durumun piyasaya olan güveni azaltabileceği söylenebilir. Ancak başka bir perspektiften bakıldığında, denetimin varlığı ve suçun ispatlanabilir olup yaptırıma tabi tutulması da diğer aktörler için caydırıcı bir etki yaratması açısından güven artırıcı bir faktör olarak değerlendirilebilir.

Türkiye Açısından Risk Var Mı?

Dünyanın işlem hacmi en yüksek sanal para borsası olan Binance’e yönelik suçlamalar yalnızca Amerika Birleşik Devletleri ile sınırlı kalmayarak Birleşik Krallık’ta da gündem yarattı. Finansal İdare Kurumu tarafından başlatılan soruşturmada Binance’in İngiltere’deki bağlı ortaklığının onay almaksızın faaliyette bulunduğunu belirlendi. Bu gelişmenin ardından, Avrupa Birliği’nde de Binance’in bazı hizmetlerine sınırlamalar getirildi. Örneğin Almanya’da hisse senedi tokenlarının sunumu durduruldu. Malezya ve Güney Kore Binance’in ülkelerinde faaliyet göstermesini yasakladı. Japonya ve Tayland’da da Binance’in izinsiz faaliyet gösterdiği belirtildi.[6]

Bu gelişmeler kullanıcılar arasında endişe yarattı ve Binance, dünya çapında kullanıcı kaybına uğradı. Türkiye’de şu ana kadar Binance’e yönelik bir soruşturma ve yaptırım söz konusu olmasa da Binance ve diğer sanal para platformlarının konuya hassasiyetle yaklaşmasında fayda bulunuyor.

Sonuç

Sanal ve dijital para borsalarının yükselişiyle birlikte artan güvensizlik, piyasanın en büyük sorunu olarak karşımıza çıkarken, Binance özelinde yaşanan soruşturma, güvensizlik konusundaki endişelerin haklı olarak artmasına neden oluyor. Bu kararın, sektördeki diğer kuruluşları, uyum programlarını entegre etme konusunda teşvik etmesi bekleniyor.

Söz konusu yaptırımlar, sanal para endüstrisi için bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. ABD Hazine Bakanlığı, bir yandan ABD finans sisteminin sektöre sağladığı avantajlardan yararlanırken, diğer yandan ilgili düzenlemelere uyulmaması durumunda karşılaşılacak sonuçlara dikkat çekiyor. Binance kararı, gelecekteki uyuşmazlıklar için bir emsal olacak gibi görünüyor.